Zapalenie dziąseł to dość powszechna dolegliwość będąca zwykle pierwszym krokiem do chorób przyzębia i paradontozy. Stan zapalny dziąseł – tkanek wchodzących w skład przyzębia stabilizującego zęby – powoduje ból oraz szereg nieprzyjemnych dolegliwości. Postępujące schorzenie, przechodzi w zapalenie przyzębia, co w skrajnych przypadkach grozi nawet utratą zębów. Jak rozpoznać zapalenie dziąseł? W jaki sposób je leczyć?
Zapalenie dziąseł – na czym polega?
Dziąsła to tkanki wchodzące w skład tzw. przyzębia, zapewniającego stabilność i nieruchomość zębów. Nieleczone zapalenie dziąseł w dalszej konsekwencji powoduje stan zapalny całego przyzębia i prowadzi do stopniowej degradacji jego struktur (1).
Zapalenie dziąseł może przebiegać klasycznie lub pod postacią złuszczającego bądź wrzodziejącego stanu zapalnego.
Zapalenie dziąseł – co je wywołuje? Przyczyny
Główną i najczęstszą przyczyną stanu zapalnego dziąseł jest zaniedbanie podstawowej higieny jamy ustnej. Na skutek tego w jej obrębie gromadzą się liczne bakterie (m.in. z pokarmu), tworzące tzw. płytkę nazębną (2).
Obecność patogenów w jamie ustnej wywołuje stan zapalny. Dlatego też tak istotna jest systematyczna higiena jamy ustnej.
Inne przyczyny zwiększające ryzyko zapalenia dziąseł to (2):
- palenie papierosów;
- stałe uzupełnienia protetyczne, utrudniające dokładne oczyszczanie zębów;
- niektóre leki, np. immunosupresyjne;
- środki antykoncepcyjne;
- zmiany w gospodarce hormonalnej – stąd też większe ryzyko zapalenia dziąseł u młodzieży, kobiet w czasie cyklu miesiączkowego czy kobiet ciężarnych;
- czynniki genetyczne;
- wrodzone wady przyzębia;
- niska odporność organizmu i brak właściwej reakcji immunologicznej;
- oddychanie przez usta;
- częste spożywanie alkoholu (1).
Zapalenie dziąseł może zwiększać ryzyko chorób układu krążenia, zwłaszcza miażdżycy i choroby niedokrwiennej serca. Zwiększa również skłonność do nadciśnienia tętniczego i podnosi ryzyko zawału (2).
Zapalenie dziąseł – jak rozpoznać? Objawy
Zapalenie dziąseł to schorzenie rozwijające się bardzo powoli i przez długi czas niepowodujące żadnych niepokojących objawów. Może pojawiać się lekki ból, często ignorowany przez chorych. Bolące dziąsło z czasem jednak zaczyna przybierać na sile, co często świadczy już o stosunkowo dobrze rozwiniętym stanie zapalnym (1).
Pozostałe objawy to (2):
- nadwrażliwość dziąseł, np. na dotyk lub kontakt z zimnym/ciepłym pokarmem;
- krwawienie dziąseł, głównie podczas szczotkowania zębów lub spożywania twardych pokarmów;
- zaczerwienie i obrzęk dziąseł;
- nieprzyjemny zapach z ust, tzw. fetor ex ore.
Zapalenie dziąseł wiąże się ze stopniową degradacją tkanki, dlatego też w bardziej zaawansowanym stadium choroby dochodzi do tzw. recesji dziąseł. Zjawisko polega to na cofaniu się dziąseł, odsłaniając tym samym korzeń zęba. Ząb traci wówczas stabilność i może zwiększyć swoją ruchomość. To z czasem prowadzi do jego utraty – wypadnięcia (3).
Zapalenie dziąseł – jak leczyć?
Podstawą w leczeniu zapalenia dziąseł jest przede wszystkim wprowadzenie właściwej higieny jamy ustnej – bez tego inne kroki nie będą skuteczne. Na początku leczenia warto również udać się na zabieg profesjonalnej higienizacji zębów do stomatologa, który dogłębnie oczyści jamę ustną z płytki nazębnej (2).
W łagodzeniu stanu zapalnego dziąseł pomocne są również preparaty dostępne bez recepty, takie jak żel na dziąsła Sachol. Zawiera on substancje o działaniu przeciwzapalnym i przeciwbólowym, takie jak:
- salicylan choliny,
- chlorek cetalkoniowy.
Dzięki temu łagodzi ognisko stanu zapalnego i zmniejsza dolegliwości bólowe. Sachol na afty zawiera również składniki odkażające (4), dzięki czemu zmniejsza ryzyko nadżerek, mogących pojawić się w efekcie stanu zapalnego jamy ustnej.
Żel na afty Sachol – jak stosować?
Aby uzyskać najlepsze działanie preparatu, należy stosować go 2-3 razy no dobę. Po aplikacji żelu należy powstrzymać się od jedzenia i picia przez ok. 30 minut. W tym czasie składniki aktywne tworzą ochronny filtr na dziąsłach i wnikają w głębsze struktury tkanki. Jeśli stosowanie żelu nie przynosi widocznej poprawy lub objawy nasilają się, należy skonsultować się z lekarzem.
Bibliografia:
- Kłosińska A., Nowacka M., Kopeć G., Choroby przyzębia a ryzyko chorób sercowo-naczyniowych – przegląd badań epidemiologicznych, Kardiologia Polska, 2010, 68.
- Tomaszewska I., Zapalenie przyzębia, Medycyna Praktyczna, dostęp: 10.10.2021.
- Tomaszewska I., Recesje dziąsłowe, Medycyna Praktyczna, dostęp: 10.10.2021.
- Hołderna-Kędzia, E., Kędzia, A. „Aktywność olejku anyżowego (Oleum Anisi) wobec grzybów drożdżopodobnych”, Postępy Fitoterapii, 2, 2020.
ARTYKUŁ ZEWNĘTRZNY