Podstawową funkcją rzęs jest ochrona oka przed unoszącymi się w powietrzu zanieczyszczeniami. Czasem jednak rzęsy nie wywiązują się ze swojego zadania w sposób zadowalający, np. gdy wrastają w gałkę oczną. Co wtedy zrobić? Do jakiego lekarza zwrócić się o pomoc?

Wrastające rzęsy (z łacińska trichiasis) są na ogół bardzo dokuczliwym problemem. Podrażniają oko i powiekę, wywołują stany zapalne. Najczęstszymi oznakami wrastania rzęs są mocno zaczerwienione spojówki, pogorszenie wzroku, pieczenie, światłowstręt oraz ciągłe łzawienie.
Osoby z wrastającymi rzęsami mają się więc na co uskarżać. Nie mogą swobodnie czytać, korzystać z komputera, a w skrajnych przypadkach ledwo cokolwiek widzą. Jak temu zaradzić? Co jest przyczyną wrastających rzęs?

Wrastające rzęsy – przyczyny

Główną przyczyną wrastania rzęs jest związana z procesami starzenia utrata elastyczności tkanek. Z wiekiem elastyczność powiek stopniowo się zmniejsza, co skutkuje nieprawidłowym kierunkiem wzrostu rzęs. U podłoża problemu leży czasem tzw. dwurzędowość rzęs, polegająca na tym, że z jednej cebulki wyrastają dwa włoski, co daje w efekcie dwa rzędy rzęs w dolnej części powieki. Rząd znajdujący się bliżej oka może je podrażniać i wywoływać stany zapalne. Medycynie znane są przypadki osób z trzema rzędami rzęs, choć należą one raczej do rzadkości.

Trichiasis mogą powodować niektóre choroby oczu, np. zapalenie powiek, dyschiaza (choroba polegająca na bliskiej styczności dodatkowego rzędu włosków ze spojówką) oraz entropia. To ostatnie schorzenie stwarza największe ryzyko groźnych podrażnień, ponieważ sprawia, że powieka obraca się do wewnątrz, przez co rzęsy ocierają się bezpośrednio o gałkę oczną. Efekt? Blizny i uszkodzenie rogówki. Trichiasis jest w takich przypadkach efektem wtórnym stanu zapalnego.

Wrastające rzęsy – leczenie

Ze względu na poważne ryzyko powikłań oraz dokuczliwy charakter schorzenia trichiasis należy leczyć. Używanie specjalnych soczewek kontaktowych to rozwiązanie tymczasowe, które nie rozwiązuje definitywnie problemu. To samo dotyczy wszelkich domowych sposobów, które jedynie łagodzą objawy, lecz nie eliminują przyczyny. Pozostaje zdecydować się na jedną z poniższych metod.

1. Mechaniczna epilacja – zabieg polegający na usunięciu wrastających rzęs za pomocą pęsety, stosowany w przypadku pojedynczych rzęs o nieprawidłowym położeniu. Należy jednak mieć na uwadze, że włoski mogą po jakimś czasie odrastać.
2. Diatermia – metoda wykorzystująca fale radiowe do przegrzania tkanek i usunięcia wrastających rzęs na zawsze.
3. Krioterapia – w ramach tej metody rzęsy usuwa się bardzo niską temperaturą. Usunięte włoski nie powinny po zabiegu odrastać.
4. Laseroterapia – cebulkę włosa niszczy się wiązką laserową, co również daje trwały efekt.
5. Plastyka powieki – stosowana zwłaszcza w przypadku osób starszych. Zabieg polega na wycięciu tkanek z wrastającymi rzęsami. Nie tylko pozwala trwale rozwiązać problem wrastających rzęs, ale i zapobiega wywinięciu powieki.

Co po zabiegu?

W niektórych przypadkach uzasadniona jest rekonstrukcja usuniętych rzęs po przeprowadzonym zabiegu (np. wtedy, gdy usunięto większość włosków). Współczesna medycyna pozwala uzupełnić powstałe ubytki poprzez przeszczepienie włosów z innych części ciała.

Do jakiego lekarza się udać?

Z problemem wrastających rzęs należy zgłosić się do okulisty. Lekarz oceni stan oczu, ostrość widzenia oraz wskaże optymalną metodę leczenia. Jeśli chcesz umówić się na wizytę w ramach NFZ, najpierw musisz otrzymać skierowanie od lekarza rodzinnego.