Zapalenie zatok i nieżyt nosa to problemy, które w sezonie zimowym dopadają zarówno dorosłych, jak i dzieci. Niedrożne zatoki utrudniają swobodne oddychanie, powodują ból i nasilają rozwój kolejnych infekcji. Coraz więcej osób stosuje irygacje nosa i zatok, by szybciej pożegnać się z tymi dolegliwościami.
Czym jest płukanie zatok i jak się je wykonuje?
Irygacja, inaczej płukanie, polega na wprowadzeniu do przewodu nosowego specjalnie w tym celu sporządzonego roztworu, który ma oczyścić nos oraz zatoki z nadmiaru śluzu, wydzieliny ropnej, zanieczyszczeń powietrza, alergenów i patogenów. To prosty zabieg, który możemy wykonywać w domu za pomocą zestawów dostępnych w aptece.
Zatoki płuczemy izotonicznym lub hipertonicznym roztworem soli fizjologicznej. Używamy do tego specjalnego pojemnika, w którym mieszamy roztwór, a następnie wprowadzamy go do przewodu nosowego. Płyn pompujemy kolejno do jednego i drugiego otworu nosowego. Każdorazowo powinien on wypłynąć drugim otworem.
Płynu nie połykamy, ani nie wciągamy. W czasie irygacji spokojnie oddychamy ustami, nachylając się nad umywalką. Po wypłynięciu roztworu, nos delikatnie wydmuchujemy do chusteczki.
Jakie korzyści dają irygacje nosa i zatok?
Płukanie nosa i zatok to jedna ze skuteczniejszych metod udrożniania tych struktur z zalegających w nich wydzielin. Pozwala odetkać zapchany nos i niedrożne zatoki, co przede wszystkim ułatwia oddychanie i przywraca poczucie komfortu podczas choroby. Jest szczególnie pomocna w przypadku kataru oraz przewlekłego, jak i ostrego zapalenia zatok przynosowych. Irygacja dedykowanymi płynami nawilża śluzówkę i ma działanie przeciwobrzękowe.
Wprowadzony roztwór usuwa też zanieczyszczenia oraz wirusy i bakterie, zapobiegając ich kumulowaniu się w zatokach i przewodzie nosowym. Zapobiega ponadto spływaniu wydzieliny z zatok do gardła, dzięki czemu zmniejsza ryzyko zaostrzenia się infekcji i wystąpienia zakażeń w obrębie gardła czy krtani.
Przeziębienie i katar, a także powracające zapalenie zatok to niejedyne dolegliwości, w których warto sięgać po irygację. Pozwala ona lepiej czyścić nos i skuteczniej przeprowadzać jego higienę w wielu innych okolicznościach, które mogą to utrudniać, np. w przypadku krzywej przegrody nosowej, polipów czy występowania niekorzystnych czynników zewnętrznych.
Po irygację możemy sięgać nawet wtedy, gdy funkcjonujemy w zanieczyszczonym, zapylonym środowisku. Skażone niebezpiecznymi gazami i pyłami powietrze, zwłaszcza w sezonie grzewczym, powoduje podrażnienia dróg oddechowych i utrudnia utrzymanie ich w czystości oraz zdrowiu. Irygacje mogą pomóc w oddychaniu w tym trudnym dla naszego organizmu czasie.
Innym wskazaniem do stosowania irygacji jest alergia wziewna i alergiczne zapalenie błony śluzowej nosa. Płukania możemy przeprowadzać również profilaktycznie.
Kto może korzystać z irygacji?
Ponieważ irygowanie nosa i zatok jest metodą niefarmakologiczną i bezpieczną, mogą stosować ją zarówno dorośli, jak i dzieci od 4. roku życia.
Irygacje są też coraz popularniejsze wśród kobiet w ciąży i matek karmiących, które podczas przeziębienia nie mogą korzystać z farmaceutyków w tak szerokim zakresie jak inni pacjenci.
Od irygacji powinno się odstąpić w przypadku zapalenia przewodu słuchowego i bólu oraz uczucia zatkanego ucha. Zabieg nie powiedzie się też, gdy przewód nosowy jest całkowicie zablokowany, gdyż uniemożliwia to przedostanie się roztworu w jego głąb. Konsultacji przed płukaniem wymagają też pacjenci z krzywą przegrodą nosową.
Pamiętajmy, że roztwory do irygacji nosa i zatok różnią się składem i poziomem toniczności. Roztwory izotoniczne zawierają 0,9% stężenia soli fizjologicznej, natomiast hipertoniki to 1,5% do 3% stężenia. Pierwsze mają głównie właściwości oczyszczające i nawilżające, drugie dodatkowo zmniejszają obrzęk śluzówki i jej przekrwienie.
Roztwory do płukania zatok są też wzbogacane o jony (np. magnezu, potasu, cynku itd.), które nadają im dodatkowe działanie – mogą wspierać regenerację śluzówki czy zmniejszać stan zapalny.
