Suchy post przerywany to dość kontrowersyjny sposób żywienia, nieznajdujący aprobaty wśród wszystkich dietetyków. Polega na wygospodarowaniu kilku godzin w ciągu dnia, podczas których nie można niczego jeść ani pić. Czy to zdrowe? Co na ten temat mówią badania?

Jednym z koronnych zarzutów kierowanych pod adresem suchego postu przerywanego jest narażanie organizmu na odwodnienie. To taki rodzaj postu, który polega na całkowitym zaprzestaniu jedzenia i picia przez określony czas. To żadne novum – już Hipokrates opisywał taką praktykę.

Z Biblii wiadomo, że Jezus pościł bez wody i jedzenia przez 40 dni. Muzułmanie z przyczyn religijnych do dziś poszczą podczas Ramadanu. Jak zaprzestanie jedzenia i picia wpływa na zdrowie? Z jak dużym ryzykiem się wiąże? Ile powinien trwać suchy post przerywany? Na te oraz inne pytania odpowiemy poniżej.

Ile powinien trwać suchy post przerywany?

Przeprowadzone dotychczas badania naukowe poświęcone powstrzymywaniu się od jedzenia i picia objęły trzy różne warianty suchego postu przerywanego:

• 5-dniowy całkowity suchy post – bez jedzenia i picia,
• Ramadan – około 30-dniowy suchy post przerywany, bez jedzenia i picia od świtu do zmierzchu,
• post wyznawców religii Bahá’î – 19-dniowy suchy post przerywany, bez jedzenia i picia od świtu do zmierzchu.

Najwięcej uwagi poświęcono drugiemu wariantowi, jako że każdego roku liczni muzułmanie dobrowolnie powstrzymują się od jedzenia i picia przez określony czas. Przedstawione poniżej wnioski i obserwacje opierać się więc będą na solidnych badaniach naukowych.

Jak duże jest ryzyko odwodnienia?

Suchy post przerywany nie cieszy się dobrą opinią wśród naukowców ze względu na ryzyko odwodnienia organizmu. Wyniki przeprowadzonych badań okazują się jednak zaskakujące: na skutek ograniczonego spożycia wody w ciągu miesiąca nerki zaczynają funkcjonować inaczej. Organizm wchłania wodę, a nie ją wydala w celu zachowania równowagi płynów. Skuteczną ochroną przeciw odwodnieniu jest maksymalizacja stężenia moczu i ograniczenie jego wydalania.

Z drugiej jednak strony, jeśli po przerwaniu postu organizm nie otrzyma wystarczającej ilości wody, wpływa to na nerki bardzo niekorzystnie. Można zaobserwować mniejszą zdolność koncentracji moczu oraz osłabienie mechanizmu oszczędzania płynów. Dlatego należy koniecznie wypijać odpowiednią ilość wody w czasie przerwy (7-10 szklanek przypadających na dobę).
Jak wykazały liczne testy, poziom nawodnienia organizmu nie zmienił się u muzułmanów praktykujących suchy post przerywany po 30 dniach od jego rozpoczęcia. Niestety nie brakuje też jednak doniesień – choć są one mniej liczne – o symptomach odwodnienia będących skutkiem suchego postu przerywanego. Wydaje się, że kluczowe dla zachowania dobrego stanu zdrowia jest przestrzeganie wskazanych powyżej zasad. Nie bez znaczenia są również nawyki poprzedzające okres postu, związane z ilością wypijanej dziennie wody, aktywnością fizyczną i odżywianiem.

Jakie korzyści może dać suchy post przerywany?

Z badań wynika, że suchy post przerywany zwiększa poziom „dobrego” i zmniejsza stężenie „złego” cholesterolu we krwi. Najprawdopodobniej przyczyną tych zmian są rzadsze, ale większe posiłki podczas przerw.
Poza tym u osób zdrowych daje się zauważyć obniżenie poziomu glukozy oraz insuliny na czczo, a także mniejszą glikemię po spożyciu posiłku. Suchy post przerywany zaostrza wrażliwość tkanek na insulinę. U części osób nie odnotowano wyraźnych zmian we wskaźnikach gospodarki węglowodanowej.

Suchy post przerywany to dość odważne przedsięwzięcie. Wynikające z niego ewentualne korzyści mogą odnieść wyłącznie osoby zdrowe, o dobrej kondycji fizycznej. Wśród przeciwwskazań do praktykowania suchego postu przerywanego wymienia się ciążę, zbyt młody wiek oraz wszelkiego rodzaju przewlekłe choroby, np. cukrzycę, kamienie nerkowe czy długotrwałe zaburzenia odżywiania.