Dieta bezmleczna jest koniecznością dla osób, które cierpią na nietolerancję laktozy. W jakich jeszcze przypadkach się ją stosuje i czym zastąpić zwierzęcy nabiał?

Nietolerancja laktozy

Mleko i jego przetwory stanowią część codziennej diety znacznej części ludzi. Dla wielu z nas trudno sobie wyobrazić, że można by nie jeść serów, jogurtów, maślanek czy chociażby słodyczy zawierających mleko w takiej czy innej postaci. Zwierzęcy nabiał jest wszechobecny, wykorzystuje się go w przemyśle spożywczym na masową skalę.

Niektórzy jednak ze względów zdrowotnych lub ideologicznych wykluczają z jadłospisu mleko pochodzenia zwierzęcego.
Dotyczy to przede wszystkim wegan, a także osób cierpiących na nietolerancję laktozy, która to przypadłość występuje u ok. 1/4 populacji (wyjąwszy dzieci).
Dolegliwość ta polega na tym, że organizm wydziela niedostateczną ilość laktazy – enzymu odpowiedzialnego za trawienie laktozy, cukru występującego naturalnie w mleku. Niestrawiona laktoza wywołuje różne sensacje żołądkowe, np. bóle brzucha, wzdęcia czy nadmierne gazy.

Co istotne, stężenie laktazy w układzie trawiennym zmniejsza się wraz z wiekiem i nie można temu w żaden sposób przeciwdziałać (a przynajmniej nauka nie wynalazła jeszcze takiego sposobu). Nietolerancja laktozy pociąga za sobą konieczność rezygnacji z produktów mlecznych, podobnie jak alergia na białka mleka. Czym jest dieta bezmleczna?

Objawy alergii

Alergia na białka mleka to odrębna dolegliwość, wywołująca inne objawy. Spożycie mleka powoduje u alergików problemy wykraczające poza układ pokarmowy. A więc nie tylko biegunki, kolki, wymioty, refluks, zaparcia czy zaburzenia apetytu, ale i dolegliwości skórne: zaczerwienienia, suchą skórę, wysypki, krostki czy pęcherze. Charakterystyczną reakcją alergiczną u niemowląt jest pękanie płatka ucha.
Co więcej, mogą pojawić się trudności z oddychaniem, katar, kaszel oraz świszczenie w płucach.

Alergia na białka mleka zdarza się przede wszystkim u niemowląt i ma często charakter przejściowy (patrz: skaza białkowa). Matka karmiąca piersią musi wtedy zrezygnować na jakiś czas ze spożywania produktów mlecznych, ponieważ alergeny znajdujące się w pokarmie przenikają do organizmu dziecka, powodując szereg reakcji.
Nieprzerwany kontakt z alergenami jest nie tylko uciążliwy dla dziecka, ale zakłóca też jego prawidłowy rozwój, co może skutkować np. astmą w późniejszym okresie życia. Alergia na białka mleka zdecydowanie rzadziej występuje u dorosłych.

Czego nie jeść na diecie bezmlecznej?

Jak sama nazwa wskazuje, należy wykluczyć ze swojej diety wszelkie produkty mleczne, a także zawierające mleko w mniejszych lub większych ilościach. Mowa tu nie tylko o mleku krowim – również mleko pochodzące od innych zwierząt może wywoływać reakcje alergiczne, poza tym też zawiera laktozę. Dlatego w diecie bezmlecznej nonsensem byłoby zastępować krowie mleko innym mlekiem zwierzęcym.

Trzeba pamiętać o tym, że mleko dodaje się do wielu produktów spożywczych. Wchodzi ono w skład pieczywa tostowego, słodkich bułek, chipsów, orzeszków, mięs i wędlin, gotowych dań, zup instant, słodyczy, wypieków, jest nawet w niektórych lekach (masa tabletkowa zawiera laktozę).
Należy więc wykształcić w sobie nawyk czytania etykietek. Obecne przepisy nakazują, aby producenci żywności wytłuszczonym drukiem zamieszczali na opakowaniu informacje na temat wszelkich alergenów znajdujących się w produkcie.

Co jeść na diecie bezmlecznej?

Eliminacja mleka oraz jego przetworów z diety nie jest tak trudna, jak mogłoby się wydawać. Bez korzystania z produktów pochodzenia zwierzęcego da się przyrządzić wiele smacznych dań, o czym doskonale wiedzą weganie. Należy jednak pamiętać o konieczności zastąpienia przetworów mlecznych produktami zawierającymi witaminy A, B1, B2 i B12. W sieci znajdziesz szczegółowe listy produktów bezmlecznych spełniających to kryterium. Ewentualnie możesz sięgnąć po suplementy.