Czym się różni infekcja bakteryjna od wirusowej?

Czym się różni infekcja bakteryjna od wirusowej?

Bardzo często chorując zastanawiamy się co jest tego przyczyną. Jest to infekcja bakteryjna, a może jednak wirusowa? Powszechne objawy, takie jak kaszel, katar czy gorączka, występują zazwyczaj w obu przypadkach, dlatego nawet lekarzom czasami ciężko jest rozpoznać przyczynę.

Często występujące w okresie zimowym zapalenie gardła może być wynikiem działania zarówno wirusów, jak i bakterii. Jak rozpoznać rodzaj infekcji, aby dobrać leczenie?

Czym są wirusy i bakterie?

Mimo że wirusy i bakterie są tak maleńkie, że nie możemy ich zobaczyć gołym bardzo się od siebie różnią. Bakterie to jednokomórkowe twory posiadające błonę komórkową otaczającą wszystkie organella. Mogą się samodzielnie rozmnażać i są odporne nawet na ekstremalne warunki środowiska. Większość bakterii jest nieszkodliwa. Mieszkają one w naszym organizmie, pomagając nam trawić pokarm, a nawet wytwarzają witaminy. Tylko niektóre bakterie są chorobotwórcze (1).

Wirusy są dużo mniejsze od bakterii, nie mają struktury komórkowej ani żadnych organelli. Składają się one jedynie z płaszcza białkowego, zwanego kapsydem, oraz materiału genetycznego w postaci DNA lub RNA. W przeciwieństwie do bakterii, które żyją samodzielnie, wirusy nie przetrwają bez gospodarza. Przyczepiają się one do komórek i przeprogramowują je, aby wytwarzały nowe wirusy. Większość wirusów jest chorobotwórcza (2).

Wszystkie te różnice sprawiają, że leczenie infekcji bakteryjnej wygląda inaczej niż wirusowej. Niestety powodują one podobne objawy – kaszel, katar, gorączkę, bóle gardła, itp. Rozprzestrzeniają się drogą kropelkową, płciową, a także przez kontakt z osobą zarażoną czy zanieczyszczonymi powierzchniami i żywnością (1). Zarówno wirusy, jak i bakterie powodują ostre, krótkie infekcje bądź trwające tygodniami przewlekłe zakażenia, a także choroby trwające całe nasze życie.

Infekcja bakteryjna

Infekcja bakteryjna zazwyczaj powodowana jest przez paciorkowce3. Wywołują one najczęściej bakteryjne zapalenie gardła. Infekcje bakteryjne są najczęstsze w okresie jesienno-zimowym, kiedy nasza odporność jest obniżona. Zakażenie bakteryjne rozwija się dosyć gwałtownie i zazwyczaj znienacka. Wydaje nam się, że objawy pojawiły się z dnia na dzień.
Objawy infekcji bakteryjnych to (3):

  • katar,
  • kaszel,
  • powiększone węzły chłonne,
  • gorączka,
  • ból gardła,
  • ból ucha.

Bakterie zazwyczaj wywołują takie choroby, jak:

  • bakteryjne zapalenie gardła – angina ropna,
  • zatrucie pokarmowe,
  • bakteryjne zapalenie płuc,
  • zakażenia dróg moczowych,
  • zapalenia uszu,
  • zapalenie opon mózgowych,
  • tężec.

Infekcja wirusowa

Infekcja wirusowa zazwyczaj jest przyczyną infekcji górnych dróg oddechowych. Przeziębienie oraz grypa to jedne z najczęstszych infekcji wirusowych. Z kolei wirusowe zapalenie gardła powodują głównie adenowirusy oraz enterowirusy. Wirusy atakują nasz organizm w okresach osłabienia układu odpornościowego. Do zarażenia dochodzi głównie wraz z wdychanym powietrzem. W przeciwieństwie do infekcji bakteryjnej wirusy rozwijają się w organizmie raczej stopniowo. Z reguły najpierw pojawiaj się objawy takie jak zatkany nos, złe samopoczucie i ból gardła, a dopiero później doświadczamy innych objawów.

Do objawów infekcji wirusowej zaliczamy (3):

  • bóle głowy,
  • bóle mięśni,
  • ból gardła,
  • kaszel,
  • katar,
  • gorączkę.

Wirusy mogą powodować takie infekcje jak:

  • COVID-19,
  • przeziębienie,
  • grypa,
  • zapalenie gardła,
  • zapalenie oskrzeli,
  • odra, świnka, ospa wietrzna,
  • wirusowe zapalenia wątroby,
  • opryszczka,
  • HIV.

Jak odróżnić infekcję bakteryjną od wirusowej?

Czasami lekarz jest w stanie zdiagnozować chorobę na podstawie historii medycznej i objawów (4). Zazwyczaj jeśli występuje wysoka gorączka, która nie ustępuje, a objawy utrzymują się powyżej 10-14 dni, możemy mieć do czynienia z infekcją bakteryjną.

Jeśli jednak nie jest pewien, zleci wykonanie dodatkowych testów, ponieważ bardzo często możemy mieć do czynienia z infekcją mieszaną. Diagnostyka jest bardzo ważna, ponieważ na infekcje bakteryjne stosuje się antybiotyki, a w przypadku infekcji wirusowych – leki przeciwwirusowe. Jeśli masz objawy choroby, udaj się jak najszybciej do lekarza, samodzielne leczenie nie jest bezpieczne.

Bibliografia:

  1. Doron S., Gorbach S.L.: Bacterial infections: Overview. In: International Encyclopedia of Public Health 2008, pages 273-282..
  2. National Institute of Allergy and Infectious Diseases (U.S.) (2006). Understanding microbes in sickness and in health. Retrieved November 20, 2006, from National Institute of Allergy and Infectious Diseases web site: http://www.niaid.nih.gov/Publications/pdf/microbesbook.pdf.
  3. Weber R. Pharyngitis [published correction appears in Prim Care. 2015 Mar;42(1):xvii]. Prim Care. 2014;41(1):91-98..
  4. Vincent M.T., Celestin N., Husssain A. N.: Pharyngitis. Am Fam Physician 2004; 69: 1465-70.

ARTYKUŁ ZEWNĘTRZNY

Vitalogy
ADMINISTRATOR
PROFILE