Psychoterapeuci często zalecają swoim klientom pisanie dziennika. Czy taka forma ekspresji pomaga? Jak i o czym pisać, by osiągnąć zamierzony efekt?

Do journalingu (czyli pisania dziennika) przyznawali się celebryci (Lady Gaga, Emma Watson), naukowcy (Charles Darwin), artyści (Frida Kahlo, Leonardo da Vinci), a także przedstawiciele innych dziedzin.
Dla jednych pisanie ma charakter autoterapeutyczny, dla innych stanowi element codziennej higieny psychicznej. Osoby oddające się temu zajęciu chwalą je sobie jako czynność sprzyjającą autorefleksji, jako cenną broń do walki z własnymi demonami.

A co na temat pisania dziennika ma do powiedzenia psychologia? Jak journaling powinien wyglądać, aby przyniósł zamierzone efekty? Czy warto odnotowywać szczegóły dnia codziennego? A może lepiej skupić się na tym, co nas najbardziej zajmuje?

Journaling okiem psychologa

Diarystyka ma bogatą tradycję w historii ludzkości. To dzięki dziennikom i pamiętnikom historycy mogą odtworzyć życie minionych epok w całej ich krasie, włącznie z tłem obyczajowym. Najwyraźniej potrzeba wyrażania swoich myśli jest w człowieku bardzo silnie zakorzeniona, skoro diarystyką parają się nawet ludzie niemający żadnych ambicji literackich.

Psychologia bada journaling z punktu widzenia wpływu tego zajęcia na funkcjonowanie psychiczne osób, które się mu oddają. Na podstawie dotychczasowych obserwacji ukuto pojęcie pisania ekspresywnego, będącego techniką samopomocy. Na czym polega pisanie ekspresywne i na ile jest ono skuteczne w autoterapii?

Pisanie ekspresywne

Pisanie pisaniu nierówne. I nie chodzi tu o jakość literacką tekstu, lecz o wpływ czynności pisania na psychikę. Inwentaryzowanie każdego szczegółu, który się zobaczyło, każdego zdarzenia, którego było się świadkiem, czy każdej odbytej rozmowy nie przysłuży się raczej naszemu zdrowiu psychicznemu. Pisanie ekspresywne nie na tym polega.

Jego ideą jest koncentracja na myślach i uczuciach towarzyszących zarówno pisaniu, jak i relacjonowanym doświadczeniom. Przy czym należy pisać jak najnaturalniej. Poprawność nie ma tu żadnego znaczenia, chodzi wyłącznie to, by osiągnąć efekt katharsis. Pisanie pozwala nie tylko dać wyraz własnym emocjom, ale i uzewnętrznić głęboko skrywane sekrety, co również ma walor terapeutyczny. Utrzymywanie pewnych spraw w tajemnicy podkopuje zdrowie fizyczne, na co istnieją już dowody naukowe.

Co daje pisanie ekspresywne?

Dotychczasowe badania pozwalają sformułować tezę, że uwalnianie się od napięć psychicznych dzięki pisaniu wpływa korzystnie na zdrowie. Osoby, które biorą udział w sesjach pisania, na ogół rzadziej korzystają z pomocy lekarskiej niż te, które nie piszą. Co więcej, pisanie ekspresywne wzmacnia układ odpornościowy, jak pokazują wyniki testów przeprowadzonych przez immunologów.

Journaling nadaje życiu większy sens, jeśli ufać zapewnieniom samych piszących. Czyni je bardziej celowym. Osłabia, a nawet wygasza negatywne emocje. W znacznym stopniu uspokaja. Jak więc widać, warto pisać dziennik, nawet jeśli brakuje nam wprawy czy zdolności literackich.