Zazwyczaj są to urazy mechaniczne, które szybko się goją. Inaczej jest w przypadku bolesnych owrzodzeń lub chorób jamy ustnej, które manifestują się dużą bolesnością, a ich leczenie może stwarzać znaczne trudności.

Drobne rany w jamie ustnej

Jeżeli w obrębie błony śluzowej jamy ustnej widoczne są pojedyncze, płytkie i drobne zranienia, to najczęściej są one związane z mechanicznym podrażnieniem powierzchni jamy ustnej. Mogą być wynikiem nieostrożnego i pośpiesznego jedzenia, kiedy dochodzi do przypadkowego przygryzania fałdu błony śluzowej. Innym mechanizmem urazu może być nawykowe zagryzanie błony śluzowej wewnętrznej części policzków, które zazwyczaj towarzyszy osobom żyjącym w permanentnym stresie. Uszkodzenia w obrębie jamy ustnej są także bardzo częste u osób noszących stałe aparaty ortodontyczne, których ostre, metalowe elementy mogą podrażniać strukturę śluzówki. Ponadto przypadkowe zranienia mogą zdarzać się podczas wizyt stomatologicznych, czemu może towarzyszyć niewielkie i szybko ustępujące krwawienie.

Owrzodzenia

Owrzodzenia, czyli tak zwane afty, to bardzo często występująca dolegliwość. Charakteryzują się białawą nadżerką błony śluzowej, otoczonej czerwonawym brzegiem. Zwykle są pojedyncze i towarzyszy im znaczna bolesność oraz pieczenie przy jedzeniu i piciu. Mogą powstawać w obrębie całej jamy ustnej, jednak najczęściej występują w obrębie podniebienia. Ich pojawienie się może mieć związek z niedoborami immunologicznymi, zmianami hormonalnymi, niedoborem witamin, być dziedziczne lub sygnalizować schorzenia układu pokarmowego (np. celiakia). Zwykle goją się samoistnie w ciągu 7-10 dni. Niepokojące jest pojawianie się aft kilka razy w ciągu roku. W takiej sytuacji należy udać się do lekarza i wykonać potrzebne badania (np. morfologia krwi z rozmazem).
 

Zapalenie dziąseł

Objawia się w postaci bolesności, zaczerwienienia i obrzęku dziąseł oraz krwawienia, zwłaszcza przy szczotkowaniu. Jego przyczyną jest niedostateczna higiena jamy ustnej, w związku z czym dochodzi do powstania stanu zapalnego wywołanego przez bakterie namnażające się w przestrzeniach zębowych. Czynnikami, które mogą zwiększać ryzyko powstawania zapalenia, są: nagromadzenie kamienia nazębnego, niewłaściwie dopasowane protezy zębowe lub wady zgryzu. Chcąc uniknąć zapalenia dziąseł, należy dokładnie szczotkować zęby, nitkować przestrzenie zębowe, stosować płukanki do jamy ustnej oraz uczęszczać na kontrolne wizyty stomatologiczne.

Jak działać w przypadku urazów w jamie ustnej?

Bolesne zmiany w jamie ustnej są bardzo wrażliwe na wahania temperatury i niektóre składniki pożywienia. Dlatego, aby zmniejszyć dyskomfort, należy unikać gorących i ostrych potraw, słodyczy i alkoholu. Niewskazane jest także palenie papierosów. Jako priorytet uznaje się delikatną higienę jamy ustnej, przy użyciu miękkich szczoteczek do zębów oraz ziołowych płynów do płukania. Ulgę mogą przynieść preparaty powlekające, zawierające poliwinylopirolidon i / lub kwas hialuronowy. Związki te charakteryzują się dobrymi właściwościami bioadhezyjnymi (dobrze trzymają się tkanki) i szybko izolują zmianę od drażniących czynników zewnętrznych wywołujących ból.

Przykładem takiego preparatu, który nie tylko chroni przed bólem, ale i wspomaga naturalne gojenie owrzodzenia, jest np. Anaftin. Warto dobrać formę preparatu do rodzaju, umiejscowienia zmiany i wieku pacjenta. W aptekach dostępne są preparaty w formie żelu, sprayu lub płynu do płukania jamy ustnej (z koniecznością lub bez konieczności rozcieńczania).

A R T Y K U Ł  Z E W N Ę T R Z N Y