Błonica to bardzo groźna choroba, którą można się zarazić przez dotyk lub drogą kropelkową. Objawia się głównie osłabieniem organizmu, dokuczliwym bólem gardła oraz pogorszonym samopoczuciem. Jak ją wyleczyć? Czy w Polsce ryzyko infekcji jest duże?

Błonica to silnie zakaźna choroba wywoływana przez bakterie maczugowca błonicy (Corynebacterium diphtheriae), których struktura uległa zmianie po ataku wirusa. Zmutowane przez wirus bakterie otrzymują nowy gen, odpowiedzialny za wydzielanie jadu błoniczego, którego obecność w organizmie daje o sobie znać w postaci różnych symptomów.

Jak dochodzi do zakażenia?

Łatwo zarazić się błonicą przy kasłaniu lub kichaniu. Nosiciel zaraża dwa dni przed wystąpieniem pierwszych objawów, przez cały okres trwania choroby, a nawet do 3 tygodni po wyzdrowieniu. Po przebyciu infekcji zmutowane bakterie wciąż są obecne na skórze i w wydzielinach błon śluzowych.

Można się zarazić, dotykając nie tylko osoby chorej, ale i zanieczyszczonych rzeczy: sztućców, naczyń, produktów spożywczych. Niekiedy wystarczy spędzić trochę czasu na terenie występowania endemicznego błonicy, by doszło do infekcji. W Europie Środkowej i Zachodniej, dzięki systematycznym szczepieniom dzieci, błonica na dobrą sprawę nie występuje.

Objawy błonicy

Pierwsze objawy błonicy pojawiają się zwykle w ciągu 2-6 dni od momentu zakażenia. W zależności od indywidualnych uwarunkowań, choroba może mieć lżejszy lub cięższy przebieg. Wyraźną oznaką infekcji jest silne osłabienie organizmu, silniejsze niż przy grypie. Do tego dochodzi ból gardła, pogorszone samopoczucie, a także charakterystyczny, słodko-gnilny zapach z ust.

Węzły chłonne bywają powiększone. Błonica krtani objawia się świstem krtaniowym, kaszlem, dusznościami, a w późniejszych stadiach również bezgłosem. Migdałki pokrywają się białym nalotem, a próby jego usunięcia pozostawiają krwawe ślady. Objawom tym towarzyszy czasem gorączka (zazwyczaj do 38 stopni Celsjusza). Zespół symptomów wskazuje na pewne podobieństwo z anginą paciorkowcową.

Nieleczona błonica staje się jeszcze groźniejsza. Może dojść do porażenia podniebienia miękkiego, zaburzeń pracy serca (na skutek oddziaływania szkodliwych toksyn), porażenia nerwów, uszkodzenia wątroby lub nerek. Temperatura ciała wzrasta nawet do 40 stopni Celsjusza.

W ostatnim stadium choroby węzły chłonne podżuchwowe i szyjne ulegają znacznemu powiększeniu, co grozi śmiercią przez uduszenie. Oprócz gardła i krtani błonica atakuje czasem nos, pępek, oskrzela, oczy, narządy płciowe i skórę.

Szczepienia na błonicę

W Polsce szczepienia na błonicę są obowiązkowe. Szczepi się dzieci od 7. tygodnia życia, a także młodzież, która nie ukończyła jeszcze 19 lat. Obowiązkowi szczepień na błonicę podlegają też pracownicy służby zdrowia oraz wszyscy inni dorośli narażeni w szczególny sposób na zakażenie.

Jak leczy się błonicę?

Antybiotykami oraz antytoksynami. Po zdiagnozowaniu błonicy chorego należy bezzwłocznie hospitalizować. W skrajnych przypadkach, gdy drogi oddechowe są zablokowane, wykonuje się tracheotomię.