Jaka jest rola węzłów chłonnych? Węzły chłonne stanowią ważną rolę w budowie układu immunologicznego. Leżą one na przebiegu naczyń limfatycznych, a ich zadaniem jest filtracja limfy. Wytwarzają także przeciwciała, likwidując drobnoustroje, które znalazły się w naszym organizmie. Wchłaniają i transportują długołańcuchowe kwasy tłuszczowe oraz zapewniają równowagę objętości płynu tkankowego i zabezpieczają tkanki przed obrzękiem (1). Największe skupiska węzłów chłonnych znajdują się pod pachami, w okolicach pachwin, pod żuchwą, w okolicach uszu, szyi, klatki piersiowej oraz obojczyków. Przeciętny człowiek posiada ok. 600 węzłów chłonnych.
Dlaczego się powiększają?
Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na to, że węzły chłonne pozwalają dojrzewać białym krwinkom, które maja swój nieoceniony udział w układzie odpornościowym człowieka. Zatem węzły chłonne powiększają się wtedy, kiedy w organizmie pojawi się jakiś stan zapalny. Wystarczy zatem drobna infekcja, aby stały się obrzmiałe. Nabrzmiewają one najczęściej, dlatego że namnażają się w nich komórki odpornościowe. O wiele rzadszą przyczyną jest namnażanie się patogenów w węzłach. Częstymi przyczynami powiększania się węzłów chłonnych są skaleczenia. Jeśli skaleczymy się w rękę, to powiększą nam się węzły pod pachami, jeśli skaleczenie będzie w obrębie nogi – powiększą się węzły podkolanowe lub pachwinowe. Takie węzły są zazwyczaj bolesne, a skóra może być zaczerwieniona. Taki stan utrzymuje się do czterech tygodni. Jeśli węzeł po infekcji utrzymuje się dłużej – trzeba koniecznie skonsultować się ze specjalistą.
Kiedy do lekarza?
Żadnych objawów nie należy bagatelizować. Jeśli zauważysz, że masz powiększone węzły chłonne, nie są one twarde, przesuwają się pod palcami – jest to zapewne objaw zakażenia. W przypadku powiększonych węzłów chłonnych zawsze należy udać się profilaktycznie do lekarza, nawet, jeśli jest to zwykła infekcja, dlatego że czasami może być potrzebny antybiotyk. Lekarz powinien zorientować się, czy powiększony jest jeden węzeł, czy więcej, czy ma on charakter „regionalny”, czy węzły są powiększone także w innych miejscach ciała. Powinien także zlecić badanie krwi oraz przeprowadzić stosowny wywiad.
Objawy, które świadczą o tym, że węzły stały się duże, twarde i nieruchome – wymagają pilnej diagnostyki. Powiększone w ten sposób mogą świadczyć o chorobie nowotworowej. W takim wypadku najczęściej robi się biopsję węzła – chirurgicznie pobiera się węzeł chłonny do badania histopatologicznego. Bardzo niebezpiecznym objawem jest powiększenie węzłów chłonnych w okolicach obojczyków oraz szybka utrata wagi bez powodu.
1. Choroby Wewnętrzne. Stan wiedzy na rok 2012, red. prof. dr hab. Andrzej Szczeklik, Kraków 2010
