Co roku 25 milionów kobiet wchodzi w wiek menopauzalny (najczęściej wypada pomiędzy 45. a 55. rokiem życia.). Badania – między innymi te przeprowadzone w 2012 roku przez The REVIVE na ponad 10 tysiącach kobiet – pokazują, że menopauza u kobiet jest bardziej gwałtowna niż u mężczyzn. W przypadku mężczyzn dotyczy to zmęczenia, bezsenności, drażliwości i zaburzeń erekcji. U kobiet są to uderzenia gorąca i wstrząsy emocjonalne, które mogą być nagłe i obezwładniające. Do tego przez brak estrogenu kobiety są narażone na atroficzne zapalenie pochwy (inaczej zanik pochwy), które w efekcie może przynieść wiele komplikacji zdrowotnych, z czego częste i przykre infekcje dróg rodnych i moczowych są najpowszechniejsze.
Zanik pochwy w wyniku braku estrogenów jest też obserwowany u kobiet młodszych z zaburzeniami hormonalnymi i u takich, które przeszły zabieg usunięcia jajników. Na poziom hormonów wpływa również karmienie piersią, jednak w grupie ryzyka są szczególnie kobiety dojrzałe. Szacuje się, że na atrofię pochwy cierpi jedna trzecia kobiet w okresie okołomenopauzalnym i połowa kobiet w okresie pomenopauzalnym.
Niski poziom estrogenu a zapalenie pochwy
Powodem, przez który kobiety dojrzałe są szczególnie narażone na starcze zapalenie pochwy, jest estrogen, a konkretnie jego brak. Jest to żeński hormon, który jest potrzebny między innymi do zapewnienia zdrowej wyściółki pochwy. Przez brak tego hormonu wiele kobiet zaczyna wykazywać atrofię pochwy w ciągu sześciu do dwunastu miesięcy po rozpoczęciu menopauzy. Nasilenie problemu zależy od cech indywidualnych pacjentki i ilości utraconego estrogenu. Wykonując badanie miednicy, można określić grubość wyściółki pochwy i określić stopień zaawansowania choroby. W cięższych przypadkach mogą pojawić się małe wrzody, powodując krwawienie. Czasami zaawansowane zapalenie pochwy może spowodować zmniejszenie średnicy i długości pochwy, co kładzie kres stosunkom seksualnym.
Zanikowe zapalenie pochwy oprócz sfery typowo kobiecej dotyczy również układu moczowego. Estrogen potrzebny jest, by utrzymać w zdrowej kondycji dolną część pęcherza moczowego i cewkę moczową. Jego brak powoduje – tak jak w przypadku pochwy – zwyrodnienie mięśni i tkanki łącznej, czego skutkiem jest cienka warstwa błony śluzowej dróg moczowych. W efekcie więc kobieta może uskarżać się między innymi na nawracającego infekcje dróg moczowych oraz na ból podczas oddawania moczu.
Objawy atroficznego zapalenia pochwy
Estrogeny pobudzają produkcję naturalnych substancji nawilżających w pochwie, więc pierwszym objawem zapalenia jest suchość pochwy. Ponadto może wystąpić niemiłe swędzenie pochwy i sromu, a także upławy o nietypowej wydzielinie. Ze względu na brak nawilżenia może wystąpić ból i pieczenie przy chodzeniu, a nawet wybroczyny i nadżerki nabłonka przy urazie pochwy. Ze strony układu moczowego objawami jest bolesne oddawanie moczu. Niepokojące powinny być również: ciągła potrzeba chęci oddania moczu, krwiomocz i nietrzymanie moczu.
Kobiety współżyjące mogą odczuwać ból podczas stosunku, a po nim zaobserwować krew lub plamienie z pochwy. Co istotne, według badań naukowców, u kobiet, które są aktywne seksualnie, objawy zanikowe w pochwie mogą być mniej nasilone lub nie występować wcale. To oznacza, że ten rodzaj aktywności może obniżyć ryzyko dokuczliwych dolegliwości związanych z atrofią, ponieważ podczas współżycia zwiększa się przepływ krwi przez narządy miednicy małej.
Objawy atroficzne zapalenia pochwy nie są czasowe i wymagają długotrwałego leczenia. Dlatego każda kobieta nie powinna bagatelizować objawów ze strony układu moczowo-płciowego, szczególnie jeśli jest w wieku 50-70 lat. Zanik pochwy jest schorzeniem przewlekłym, które powinno być leczone pod okiem lekarza.
Mam atrofię pochwy… i co dalej?
Kobieta ze stwierdzonym atroficznym zapaleniem pochwy jest bardziej narażona na infekcje narządów płciowych i zakażenia dróg moczowych. Najczęściej jest to zapalenie gruczołów Bartholina objawiające się zaczerwienieniem, obrzmieniem, a nawet guzem w przedsionku pochwy. Inną przypadłością są zapalenie pochwy i zapalenie sromu. Ponadto przez zaburzenie statyki narządów rodnych i moczowych może dojść do przesunięcia się macicy i pęcherza, a nawet odbytnicy do kanału pochwy.
Kluczowe jest rozpoczęcie leczenia starczego zapalenia pochwy, które opiera się głównie na terapii hormonalnej, ale uwzględnia również zmianę stylu życia. Nie bez znaczenia jest również kwestia higieny osobistej i stosowanie preparatów, które pomogą odbudować florę bakteryjną pochwy.
Po więcej informacji, jak przebiega leczenie i kiedy należy udać się do lekarza, odnosimy do artykułu opracowanego przez lek. med. Roberta Makowskiego, specjalistę ginekologa-położnika: http://tantumrosa.pl/atroficzne-zapalenie-pochwy/.
A R T Y K U Ł Z E W N Ę T R Z N Y
