W Polsce średnio co godzinę stwierdza się u kogoś białaczkę. W skali światowej natomiast, choroba ta jest diagnozowana co 4 minuty, a co 10 minut ktoś na nią umiera. Bardzo często, kiedy nie pomagają naświetlanie i chemioterapia, jedynym ratunkiem dla chorych jest przeszczep szpiku kostnego lub komórek macierzystych. Oczywiście pod warunkiem, że znajdzie się dawca genetycznie podobny, czyli taki, który posiada antygeny tkankowe zgodne z antygenami pacjenta. Tylko 30% pacjentów ma takiego dawcę w rodzinie, reszta zdana jest na dawców niespokrewnionych, a tych wciąż brakuje.
W DKMS Polska, największej bazie dawców w kraju, zarejestrowanych jest ponad 500 tysięcy potencjalnych dawców. To w dalszym ciągu za mało, ponieważ co drugi chory nie może znaleźć swojego genetycznego bliźniaka wśród osób niespokrewnionych, choć przeszukuje się wszystkie światowe rejestry. Proces poszukiwania jest więc bardzo czasochłonny i w wielu przypadkach bardzo długo lub wcale nie przynosi efektów. Dlatego tak ważne jest, aby bazy dawców stale się powiększały.
Zostań potencjalnym dawcą – pomóż komuś wygrać walkę z rakiem krwi
Niewykluczone, że potencjalny dawca nigdy nie trafi na swojego biorcę, ale równie dobrze może oddać swoje komórki więcej niż raz. Niezależnie od tego, każda nowa osoba zarejestrowana w bazie zwiększa szansę chorych na wygranie z białaczką. Rejestracja wymaga niewiele wysiłku, a samo pobranie szpiku, jeśli już do niego dojdzie, jest, wbrew opinii wielu, niemalże bezbolesne i odbywa się bez uszczerbku na zdrowiu dawcy. Cały zabieg pobrania szpiku z talerza kości biodrowej, wraz ze znieczuleniem trwa maksimum 90 minut, a dawca może być wypisany z oddziału jeszcze w tym samym dniu, najczęściej jednak dzieje się to dnia następnego. Jeśli odczuwamy ból to tylko niewielki, przypominający ból po stłuczeniu. Natomiast pobranie komórek macierzystych z krwi obwodowej (drugi, częstszy sposób pobrania komórek krwiotwórczych) odbywa się zwykle ambulatoryjnie i trwa około 3-4 godziny.
Aby stać się potencjalnym dawcą należy odwiedzić najbliższą placówkę wyznaczoną przez POLTRANSPLANT, zajmującą się wykonywaniem badań u osób, które chcą oddać swój szpik. Podczas wizyty zostaje pobrana próbka krwi, pacjent przechodzi odpowiednie badania lekarskie oraz wypełnia kartę ewidencyjną. Innym sposobem jest wypełnienie specjalnego formularza na stronie www.dkms.pl i oczekiwanie na zestaw rejestracyjny, dostarczany do domu pocztą. Po otrzymaniu tego zestawu, uzupełnia się zawarty w nim formularz oraz pobiera wymaz z jamy ustnej za pomocą dołączonych pałeczek. Zestaw odsyła się na adres Fundacji. Należy wziąć pod uwagę, że możemy być zarejestrowani tylko w jednej bazie. Poszukiwania dawcy i tak obejmują wszystkie rejestry, a niepotrzebne powtórzenia mogą tylko utrudnić ten proces. Jeśli okaże się, że zostaliśmy dopasowani do biorcy, musimy ponownie wyrazić chęć bycia dawcą i odbyć badania mające na celu ustalenie zgodności antygenów i możliwości przeszczepu.
Dawcą może zostać każdy w przedziale od 18 do 60 roku życia, kto waży ponad 50 kilogramów (lecz bez zbytniej nadwagi) i spełnia określone kryteria zdrowotne. Dawca i biorca mogą poznać się po upływie minimum roku od przeszczepu, o ile obie strony wyrażą taką chęć. W momencie przeszczepu są sobie nieznani.
